Wilde natuur in Nationaal Park Bosland
Traditioneel wordt in Vlaanderen aan klassiek, intensief natuurbeheer gedaan, zoals bossen kappen en aanplanten, heide plaggen, enz. In Nationaal Park Bosland krijgt de natuur opnieuw zelf het stuur in handen. Op meer dan 500 hectare mag ze helemaal haar eigen gang gaan: wind, water, planten en dieren bepalen er samen het ritme en vormen het landschap. Deze zogenaamde wilde natuur of procesnatuur groeit, verandert en herstelt zichzelf – zonder dat de mens voortdurend ingrijpt. Op termijn zullen deze natuurlijke processen positief bijdragen aan biodiversiteit, ecosysteemdiensten en klimaatrobuustheid.
Om die natuurlijke dynamiek te versterken, krijgen ook grote grazers een prominente plek in Bosland. Europese bizons en wilde paarden zorgen er voor meer variatie, structuur en leven in het landschap. Zo creëren zij open plekken in dichte vegetatie, houden de heide open en bloemrijk, en verspreiden zaden en planten via hun mest en vacht. Op die manier creëren zij nieuwe kansen voor tal van dieren en planten.
De grote grazers komen te staan in een rustgebied dat niet vrij toegankelijk is. Enkel onder begeleiding van een gids kunnen bezoekers dit uitzonderlijke stukje Vlaamse wildernis beleven – met respect voor de natuur en haar nieuwe bewoners.
De voorbereidingen starten in 2026, met de plaatsing van een raster rond het gebied. In de zomer van 2027 verwachten we de eerste grote grazers, die alle tijd krijgen om te wennen aan hun nieuwe leefgebied. De eerstvolgende jaren zullen nog inleidende werken uitgevoerd worden, zoals het aanplanten van jonge loofbomen en het creëren van voldoende drinkplaatsen, om vervolgens de natuur geleidelijk haar eigen gang te laten gaan.
Nationaal Park Bosland wordt hiermee een uniek groot project voor wilde natuur in Vlaanderen. In nauwe samenwerking met het Wereld Natuur Fonds (WWF België) en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) wordt het gebied stap voor stap omgevormd tot een plek waar de natuur zichzelf mag zijn.
In het kader van een Europees Erasmus+ project 'Process Oriented Nature Conservation' (PONC) werkten Natuurinvest en het Agentschap voor Natuur en Bos gedurende enkele jaren samen met Zweedse, Nederlandse en Roemeense partners om kennis op te bouwen en ervaringen te delen rond procesgestuurde natuurbeschermingsconcepten en -oplossingen voor gebieden in Europa. Dat gebeurde in Vlaanderen aan de hand van twee cases, namelijk het Sigmaplan in het Scheldegetijdengebied en Bosland.
Agentschap voor Natuur en Bos werkt ook mee aan:
