Tweede linie

Loopgraven uit de Eerste Wereldoorlog in reliëf

Bij de start van het onderzoek leek het nuttig om met de hulp van het digitale hoogtemodel Vlaanderen (DHM) te controleren of er in het landschap nog restanten te zien waren van eventueel bovengronds bewaarde aarden loopgraven en bijbehorende borstweringen. Het gaat in origine om hoogteverschillen tot twee meter en wallen die enkele meter breed kunnen zijn, over een lengte van verschillende kilometers. De kans was reëel dat een deel daarvan nog bewaard was, of niet volledig genivelleerd. Het hoogtemodel heeft een resolutie van 5 bij 5 meter en is afgeleid van de originele Lidardata (1 punt per 4 vierkante meter).

Bij een eerste blik op het hoogtemodel werd al snel duidelijk dat het loopgravenstelsel in enkele beboste gebieden bijna intact bewaard was gebleven. Op luchtfoto’s was dat niet duidelijk wegens het bladerdek, maar voor de Lidar-technologie vormt dat geen belemmering. Kilometers lange loopgraven en bijbehorende borstweringen werden zichtbaar. De grootste concentratie bevond zich in het Mastenbos en het Wolvenbos in Kapellen, en in een privédomein in Schoten (tussen de A1 en het fort). Het DHM liet toe om de loopgraven te inventariseren voor het terreinwerk begon, wat het lokaliseren van de restanten in de bossen veel eenvoudiger maakte. Bovendien bleken ook in landbouwgebied, bijvoorbeeld in Stabroek, minieme hoogteverschillen aanwezig te zijn waar loopgraven en borstweringen al volledig genivelleerd zijn. Dat kan waardevol blijken voor verder onderzoek, bijvoorbeeld bij geofysisch onderzoek om ondergrondse relicten te bestuderen.

La deuxième ligne

Le rempart de terre que vous voyez ici fait partie de la deuxième ligne dans le Mastenbos. Son but était de fortifier la première ligne, le cas échéant. Vu le fait qu'il n'y a jamais eu d'attaque provenant des Pays-Bas, cette structure de défense n'a jamais été développée entièrement. Les premiers travaux ont uniquement été mis en marche. Derrière le rempart, l'armée allemande a développé un point fortifié, qu'elle pouvait rapidement relier à d'autres points fortifiés dans les environs. Selon ses propres dires, cela ne prendrait que douze jours. Cette deuxième ligne pouvait donc être opérationnelle en peu de temps.
Pour construire le rempart, l'armée allemande a littéralement soulevé des tonnes de terre. La zone plus profonde créée ainsi devant les tranchées se remplissait d'eau. C'était peut-être même l'intention, parce qu'ainsi les assaillants devaient surmonter un obstacle supplémentaire. Aujourd'hui, l'étang est une mare de vie, le lieu idéal pour des grenouilles, des salamandres et d'autres animaux aquatiques.

Der zweiten Linie

Der Erdwall, den Sie hier sehen, ist ein Teil der zweiten Linie im Mastenbos. Die Absicht war es, die erste Linie wenn nötig zu verstärken. Weil es nie ein Angriff aus den Niederlanden gegeben hat, ist diese Verteidigungsstruktur nie völlig entwickelt worden, es wurde nur ein erster Ansatz gegeben. Hinter dem Wall baute die deutsche Armee eine Verstärkung aus, die sie schnell mit anderen verstärkten Plätzen in der Nachbarschaft verbinden konnten. Dazu sollten sie laut eigener Aussage nur zwölf Tage brauchen. Diese zweite Linie konnte also schnell operationell sein.
Zum Bau des Walls hat die deutsche Armee Tonnen Erde benutzt. Die vor den Schützengräben entstandene tiefere Zone lief voll Wasser. Möglicherweise war das sogar die Absicht, denn in dieser Weise entstand ein zusätzliches Hindernis. Der Wassertümpel ist heute ein Pfuhl voller Leben, der ideale Ort für Frösche, Salamander und andere Wassertiere.

The second line

The earthen bank you see here is part of the second line in the Mastenbos. This was intended to reinforce the first line, if necessary. Since the Netherlands never launched any attack, this defence structure was started, but never fully completed. Behind the bank the German army developed a strongpoint, which they could readily connect with other strongpoints in the vicinity. Allegedly, they would only need twelve days for this. Therefore, this second line could be operational in the short term.
To build the bank, the German army literally moved tonnes of earth. The deeper area which was subsequently created for the trenches filled up with water. This was probably even the intention, since it created an additional obstacle for the enemy. Today, this is a pool of life, the ideal place for frogs, salamanders and other aquatic animals.

Op deze pagina