Fauna en flora

De Hotond-Scherpenberg vind je op het grondgebied van Kluisbergen en Ronse. Met zijn 150 meter is de Hotond het hoogste punt van Oost-Vlaanderen. Terwijl hij naar het noorden afhelt, richt de Scherpenberg zich naar het zuiden. Delen van de Scherpenberg zijn hierdoor zeer licht en open. Bos, bosrand en struikgewas wisselen elkaar af. Uniek is het glanshavergrasland met margriet, reukgras en knoopkruid. De laagste weide wordt twee maal per jaar gehooid, terwijl hogerop twee paarden voor het graasbeheer instaan.

Op de top en hellingen van de Hotond vind je zure Atlantische beukenbossen met hulst. De bodemflora op de zandige top bestaat uit lelietje-van-dalen, stekelvaren en wilde kamperfoelie. Bezoek de Hotond zeker eens in het voorjaar wanneer de wilde hyacint het bos grotendeels blauwpaars kleurt. Een spektakel!

In de door bronbeken diep uitgesneden valleien hebben de bronlibel en de vuursalamander het er best naar hun zin. Op de droge zandgrond, die snel opwarmt, ligt de hazelworm – beter bekend als de bospaling – graag te zonnen. De dagvlinder keizermantel zoekt dan weer het bosviooltje op om haar eitjes op af te leggen.

Kortom: Hotond-Scherpenberg bieden je een rijke waaier aan verschillende vegetatie, dankzij de uitgesproken verschillen qua reliëf en bodem. 

Geschiedenis

De Hotond en de Scherpenberg maken deel uit van de rij getuigenheuvels die zich uitstrekken van Noord-Frankrijk tot in Diest. Telkens als de Noordzee zich terugtrok, verweerde het ijzerhoudende zand. Dit ijzer reageerde met zuurstof zodat het zand aan elkaar roestte tot ijzerzandsteen. Deze stevige laag beschermde het onderliggende zand tegen verdere erosie. Nadien erodeerde het landschap verder onder invloed van water en wind, maar bleven de heuveltoppen intact.

Tot in de 18de eeuw was de top van de Hotond een meer open landschap met heide, brem, gaspeldoorn en ijl berkenbos. De lokale bevolking weidde er haar schapen. Pas eind 19de eeuw ontwikkelde zich hier bos met beuk en naaldhout. In 2007 rooide het Agentschap voor Natuur en Bos een bestand met lorken, van de dennenfamilie, om er de voedselarme, maar soortenrijke graslanden van weleer weer volop kansen te geven. Van op de Muur van Geraardsbergen werden zaadjes van blauwe knoop geoogst en hier uitgestrooid. De blauwe knoop is immers zeldzaam in de regio.

Het bos op de Hotond herbergt drie verschillende bronniveaus. De chemische samenstelling van het water is afhankelijk van de hoogte waarop de bron ontspringt. Tot enkele decennia geleden werd het water uit de Collinabronnen nog op commerciële schaal gebotteld.