Loper

Scheldevallei tussen Nederename en Nederzwalm

 
Antwerpen
Limburg
Oost-Vlaanderen
Vlaams-Brabant
West-Vlaanderen
Oost-Vlaanderen
/sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_9.jpg|zicht op het landschap|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/grooten_bulck_arnout_zwaenepoel.jpg|vrouw op bank die kijkt naar het water|© Arnout Zwaenepoel /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_1.jpg|beek in het bos|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_2_0.jpg|loper|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_3.jpg|fietsers langs het kanaal|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_5.jpg|ruiter langs het water|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_6.jpg|groep fietsers|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_8.jpg|2 wandelaars in het open landschap|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_11.jpg|wandelaars|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/weiput_arnout_zwanepoel.jpg|wandelaar bij wandelsas|© Arnout Zwaenepoel /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/weiput_regine_vanallemeersch.jpg|wandelaar op houten brug naar kijkhut|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/weiput2_regine_vanallemeersch.jpg|zicht op het water vanuit de kijkhut|© Regine Vanallemeersch

Tussen Nederename en Nederzwalm ligt een snoer van kleine en grotere natuurgebieden in de Scheldevallei. Hier kan zowat elke recreant zijn hart ophalen want dit gevarieerde landschap leent zich uitstekend voor een fiets- of wandeltocht. Zo kun je er te voet van de trekweg langs de Schelde naar het centrum van Welden of Nederename wandelen. Je volgt er de aangelegde wandelpaden of je dwaalt vrij rond in de natuur tussen de konikpaarden en de gallowayrunderen. Fietsers moeten wel op de aangelegde paden blijven, net zoals de ruiters. De vogelliefhebber kan genieten van een prachtig uitzicht vanaf de kijkhut van de Weiput.

Troeven
  • Grazers in het wild
  • Fiets- en wandelparadijs
  • Bloemrijke ruigte en vlinders
  • Vogels spotten in de Weiput
  • Struinen in wildernisnatuur langs de Schelde

Vroeger open Scheldemeersen

De Scheldemeersen vormen tot in de achttiende eeuw nog een open landschap met moeras, meanders, veel sloten en natte graslanden. Ze worden gehooid met de zeis en daarna gemeenschappelijk beweid. Hier en daar wordt klei gestoken om bakstenen te maken. Vooral in de negentiende eeuw ondergaat de Scheldevallei hier een metamorfose: de baksteenindustrie wordt grootschaliger. Wijmen, ook wel grienden genoemd, worden aangelegd met wilgen voor de mandenmakerij. In alle dorpen zijn in die periode mandenmakers aan de slag. Op het einde van de negentiende eeuw planten eigenaars massaal Canadapopulieren aan.

Vanaf de jaren 50 van de vorige eeuw wordt de scheepvaart op de Boven-Schelde belangrijker. De Schelde wordt breder, dieper en rechter, en meanders worden afgesneden. In de meersen worden waterbeheersingswerken uitgevoerd en de vallei verdroogt geleidelijk. Alleen de Zwalm bewaarde haar oorspronkelijke kronkelende loop tot ze in Nederzwalm uitmondt in de Schelde, tegenover natuurreservaat de Weiput in Zingem.

Natuurwaarden

Rietlanden, natte ruigte, kwelrijke dotterbloemgraslanden, stilstaande wateren en de wilgenstruwelen en broekbossen zorgen voor een grote variatie.

Langs de Weistraat in Zingem vormen de voormalige kleiwinningsputten Grooten Bulck en Weiput een rust-, foerageer-, en broedplaats voor meerkoeten, kuifeenden, futen, dodaars, krakeenden en ijsvogels. 's Zomers jagen de huiszwaluwen, boerenzwaluwen en oeverzwaluwen op insecten. Af en toe onderneemt een koppeltje bruine kiekendieven een broedpoging in het rietland. De wilgenstruwelen rond de plassen doen dienst als rust- en droogplaatsen voor de aalscholver.

De grootste struwelen en berkenbossen zijn ontstaan op de deels opgehoogde en droge bodem van deRijtmeersen. Al meer dan 15 jaar wordt meer dan 70 hectare daarvan het hele jaar rond begraasd door gallowayrunderen en konikpaarden. Koevinkje en hooibeestje, twee dagvlindersoorten, fladderen hier nog rond. De beschermde roek vormt er af en toe een broedkolonie. Behoorlijk grote zwermen distelvinken en groenlingen doen zich jaarlijks tegoed aan de ruigtekruiden en braamstruwelen.

De resterende natte graslanden en ruigten zijn rijk aan pinksterbloemen, holpijp en echte koekoeksbloemen in het voorjaar. Verder vind je er de zeldzame brede orchis, rietorchis en de halfparasitaire grote ratelaar. In de zomer kleurt de ruigte wit door grote schermbloemigen zoals gewone engelwortel, berenklauw en wilde peen. Deze graslanden en ruigten zijn samen met de sloten, plassen en meanders het leefgebied van kleine karekekiet en nachtegaal, en soms kun je er een porseleinhoen, blauwe reiger of af en toe zelfs een grote of kleine zilverreiger aantreffen. In de holten van oude knotwilgen broeden steenuilen. De jongste jaren trekken kleine groepen kraanvogels door de Scheldevallei.

De Schelde

De afgelopen jaren is de waterkwaliteit van de Schelde fel verbeterd. Zoals vroeger in de meanders komen paling, rietvoorn, blankvoorn, karpers, baars, snoek en snoekbaars nu algemeen voor. Van tijd tot tijd duikt tijdens wetenschappelijk onderzoek ook al eens een beekforel, een zeeprik of een Europese meerval op. In 2015 werd voor het eerst sinds meer dan 150 jaar een bever waargenomen tussen de Zwalmmonding en de stuw van Asper. En ondertussen ontwikkelde zich ook een aardige populatie weidebeekjuffers. Ze zijn vrij makkelijk aan te treffen nabij de Zwalm.

/sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_9.jpg|zicht op het landschap|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/grooten_bulck_arnout_zwaenepoel.jpg|vrouw op bank die kijkt naar het water|© Arnout Zwaenepoel /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_1.jpg|beek in het bos|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_2_0.jpg|loper|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_3.jpg|fietsers langs het kanaal|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_5.jpg|ruiter langs het water|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_6.jpg|groep fietsers|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_8.jpg|2 wandelaars in het open landschap|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/scheldemeersen_en_reytmeersen_regine_vanallemeersch_11.jpg|wandelaars|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/weiput_arnout_zwanepoel.jpg|wandelaar bij wandelsas|© Arnout Zwaenepoel /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/weiput_regine_vanallemeersch.jpg|wandelaar op houten brug naar kijkhut|© Regine Vanallemeersch /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__295/weiput2_regine_vanallemeersch.jpg|zicht op het water vanuit de kijkhut|© Regine Vanallemeersch

Actietips

21

Wandelen

Wandelaars zijn in de meeste natuurgebieden welkom op de paden, maar in de begrazingszone van de Rijtmeersen mag je kriskras het gebied verkennen.
22

Fietsen

Op de Scheldedijken, via bewegwijzerde fietsroutes en knooppunten in de rand van de vallei en op enkele nieuw aangelegde, dwars door de vallei lopende paden, kun je naar hartenlust fietsen.
23

Mountainbiken

Een deel van het mountainbikenetwerk Vlaamse Ardennen passeert langs of dwars door de natuurgebieden.
24

Ruiteren

Ruiters kunnen langs de Rijtmeersen paardrijden.
48

Hengelen

Hengelaars kunnen niet alleen op de Schelde-oevers terecht, maar ook op de meanders Ohio Nederename, Blarewater, Spettekraai en een deel van de meander in de Heurnemeersen (Natuurpunt) tegenover de Rijtmeersen.
49

Vogels observeren

Vogelliefhebbers voelen zich in hun sas in de vogelkijkhut van natuurgebied de Weiput.

Bekijk de kaart

Boswachter

Björn Deduytsche
Neem contact op >

Hoe geraak je er?

Ligging en bereikbaarheid

Ligging

De Spettekraai, de Weiput en de Grooten Bulck liggen in Zingem, in de Scheldevallei tussen de Weistraat en de Schelde. Je kunt parkeren in de omgeving van de brug over de Schelde (zijde Zingem). Van hieruit kun je vlot via de trekweg langs de Schelde of via de Weistraat de gebieden te voet bereiken.

Ingang

Rijtmeersen, 9700 Eine (Oudenaarde)

Bereikbaarheid

Voor de Rijtmeersen: de trein van Gent Sint-Pieters naar Ronse stopt in het station Eine. Het natuurreservaat bevindt zich op wandelafstand. Aan het station neem je de Ohiostraat tot over de brug over de Schelde. Links beneden sla je de straat Voor Eine in. Daar vind je een infobord aan de ingang van het natuurreservaat. Meer info:www.belgiantrain.be.

Parkeren

Er is maar een beperkte parkeergelegenheid.