Windmolens

Sternenschiereiland

 

Aan de oostelijke strekdam van de haven van Zeebrugge spoot de Vlaamse overheid jaren geleden een zandvlakte op. De natuur nam dit geschenk in dank af, want amper 5 jaar later stond het Sternenschiereiland internationaal bekend als de grootste broedkolonie van zeldzame sternen in West-Europa. Het aanvankelijk 5 hectare groot eiland is nu 22 hectare groot. Het gebied is niet toegankelijk.

Voorgeschiedenis en aanleg

Door de uitbreiding van de haven van Zeebrugge richting de zee in de jaren 80 kwamen er heel wat nieuwe, kalen terreinen bij. Dit trok verschillende vogels aan, zoals plevieren en sternen. In 1985 broedden de eerste exemplaren. Doordat de terreinen uiteindelijk gebruikt moesten worden voor havenactiviteiten, zocht men naar een alternatieve, nabije locatie. In 1999 was in de oostelijke voorhaven van Zeebrugge reeds een eiland aangelegd omwille van een andere compensatie. Ook hier was de bedoeling dat bepaalde vogelsoorten, zoals de dwergstern, de grote stern en het visdiefje, een beschermde zone krijgen waar ze in alle rust zouden kunnen broeden. In 2004 werd besloten dit gebied verder uit te breiden.

Kieskeurige vogels

De belangrijkste bewoners van het eiland zijn de sternen: visdiefje, grote stern en dwergstern. Ze gebruiken de omgeving van het sternenschiereiland als hun favoriete restaurant. De luwte van de strekdammen trekt immers heel wat kleine visjes aan. Het Sternenschiereiland van Zeebrugge is uitermate geschikt als broedplaats voor de kieskeurige vogels. Hoewel hun nest niet veel voorstelt, heeft elke soort toch zijn voorkeur. Zo houdt de Dwergstern van een strook met veel schelpen, de grote stern wil liever een hoge droge plaats en geniet van de nabijheid van broedende kokmeeuwen en het visdiefje houdt van uitgestrekte kale zandige stroken. Het is juist deze combinatie die ze op het Sternenschiereiland terugvinden. Het Sternenschiereiland is trouwens niet alleen bewoond door sternen. Ook kokmeeuwen, bergeenden, scholeksters, zwartkopmeeuwen, bontbek- en strandplevieren broeden er.

Wisselend broedsucces

In 2005 werden op het Sterneneiland 11 dwergsterns, 2.538 grote sterns en 1.475 visdiefjes geteld. In de volgende jaren nam het aantal broedparen af door de komst van de vos. Na de plaatsing van een elektrische afsluiting steeg het aantal weer. Deze toename was echter maar tijdelijk. In 2021 waren de grote stern en de dwergstern volledig verdwenen van het eiland, en was de populatie van het visdiefje sterk afgenomen. In 2022 vestigden er zich opnieuw iets meer dan 800 koppels grote sternen. Het vogelgriepvirus houdt helaas ook lelijk huis op het Sternenschiereiland waarbij grote sternen en visdieven in grote getale sterven.

Samenwerking en beheer

Het Agentschap voor Natuur en Bos en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek zorgen voor opvolging en voorkomen van predatie (onder andere van de vos). Daarnaast zijn het beperken van de effecten van windturbines en de rust belangrijk opdat de sternen kunnen broeden. Het behoud van dynamiek en gunstige variatie aan successiestadia zijn belangrijk: delen die alleen met laagwater droog vallen, strandzone voor pioniersoorten, hoger gelegen en weinig begroeide delen en hogere vegetatie met zeeraket, helm en biestarwegras. Het sternenschiereiland is eigendom van de Afdeling Maritieme Toegang, is de bevoegdheid van het Havenbestuur Zeebrugge en wordt beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos.

Sternenschiereiland
Grote stern
Visdiefje
Dwergstern
Sternenschiereiland
Grote stern
Visdiefje
Dwergstern

Opgepast:

dit gebied mag je niet betreden. Zo beschermen we de natuur.

Bekijk de kaart