/sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/zomerkamp2013-2-door-kris-thijs.jpg|spelende kinderen in de duinen| spelende kinderen in de duinen © Kris Thijs /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/toerisme-limburg1_0.jpg|ruiters in het landschap|ruiters in het landschap © Kris Thijs /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/de_oudsberg3_wilfried_martens.jpg|zicht op de duinen|zicht op de duinen© Wilfried Martens /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/de_oudsberg_wilfried_martens.jpg|zicht op de duinen| de oudsberg © Wilfried Martens /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/bovenaanzicht_wilfried_martens.jpg|zicht op de duinen| bovenaanzicht op de duinen © Wilfried Martens /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/twee-ruiters-duinengordel-door-kris-thijs.jpg|ruiters in de landschap| ruiters in het landschap © Kris Thijs

Op deze zandige landduin, die bijna 90 meter boven de zeespiegel uitsteekt, komen unieke duinvegetaties voor. Het reservaat is 223 hectare groot en omvat prachtige heideterreinen, statige bossen en vlinderrijke heischrale graslanden. Met tientallen kilometer paden, kun je op de Oudsberg als wandelaar, fietser of ruiter topnatuur beleven. Bovendien wordt er nog hard gewerkt in het gebied, zodat er bij elk bezoek wel iets nieuws te beleven valt.

Troeven
  • Typische duinvegetatie
  • Bloeiende paarse heide
  • Landschap in volle evolutie
  • Eén van de hoogste heuvels van de Kempen
  • Natuurlijke bossen

Flora: stapstenen op weg naar natuurlijke bossen

Op een voedselarme, droge landduin als de Oudsberg kunnen planten zeer moeilijk groeien. Overdag warmt het zand sterk op en 's nachts koelt het snel af. Bovendien moeten planten er wind en zandverstuivingen trotseren.

Toch groeien pioniersplanten, zoals buntgras, dat mooie blauwgroene polletjes vormt, zandzegge en ruig haarmos goed in het natuurgebied. Zij maken de bodem klaar voor soorten als heidespurrie, schapengras en korstmossen. Vervolgens doet struikheide haar intrede, die de overige vegetatie steeds meer gaat overheersen. Uiteindelijk krijgen jonge dennen, berk, eik, lijsterbes en spork een kans. Zo kun je hier komen ontdekken hoe stapsgewijs natuurlijke bossen ontstaan.

Fauna: van blauwvleugelsprinkhaan tot nachtzwaluw

Verscheidene dieren, waaronder de levendbarende hagedis, de blauwvleugelsprinkhaan en het wekkertje, passen zich aan de barre omstandigheden van dit gebied goed aan.

De bloeiende heide is onweerstaanbaar voor honingzoekers als bijen, vlinders en zweefvliegen. Op de boomrijke heide zie je boomleeuwerik, boompieper en nachtzwaluw en in de bossen broeden verschillende roofvogels. Het ijle gepiep van het goudhaantje weerklinkt vooral in de dennenbossen.

Vos, wezel, bunzing, eekhoorn, haas en konijn vinden hier ook een geschikt onderkomen. Vraatsporen aan struiken en jonge bomen verraden duidelijk de aanwezigheid van reeën.

Beknopte geschiedenis van het duinenlandschap in De Oudsberg

De Oudsberg is sinds februari 1998 een Vlaams natuurreservaat. Het kwetsbare karakter van het duinenlandschap vraagt om een duurzaam natuurbeheer. Het natuurreservaat behoort tot een duinengordel die zich vroeger uitstrekte van Hechtel tot Maaseik. 15.000 jaar geleden, na de laatste ijstijden, kreeg het Kempisch Plateau te maken met enorme zandverstuivingen. Er vormden zich diepe leeggestoven laagten, waarin vennen ontstonden. Hoge zandafzettingen staken als duinruggen boven het landschap uit. Toen het klimaat opwarmde, ontwikkelden er zich berken- en eikenbossen.

In de middeleeuwen verarmde de bodem ten zuidwesten van De Oudsberg door intensieve ontginning. Hierdoor kon alleen heide nog overleven. Plaatselijke overbegrazing van schapen zorgde opnieuw voor zandverstuiving, die het huidige duinlandschap boetseerde.

Vandaag zijn de landduinen nog steeds in volle evolutie. Ooit was de Oudsberg 95 meter hoog, maar de laatste decennia kromp ze zeker 7 meter.

Parel van de Duinengordel:

De parel van de Duinengordel ,een unieke natuurkern gelegen in het hart van de Limburgse Kempen en het Kempens Plateau, is de Oudsberg. Op de top wacht een prachtig panorama je op. Je kan de Oudsberg op verschillende manieren ontdekken: te voet, te paard, per fiets of per mountainbike. Naast de landduin Oudsberg, verwijst de naam 'Oudsberg' ook naar een ruimer deelgebied waar je over bewegwijzerde routes kunt wandelen, paardrijden en mountainbiken. Enkele wandelroutes leiden je over de Oudsberg. Voor de ruiters is er een unieke ruiterslus die je naar de voet van de Oudsberg voert.

/sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/zomerkamp2013-2-door-kris-thijs.jpg|spelende kinderen in de duinen| spelende kinderen in de duinen © Kris Thijs /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/toerisme-limburg1_0.jpg|ruiters in het landschap|ruiters in het landschap © Kris Thijs /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/de_oudsberg3_wilfried_martens.jpg|zicht op de duinen|zicht op de duinen© Wilfried Martens /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/de_oudsberg_wilfried_martens.jpg|zicht op de duinen| de oudsberg © Wilfried Martens /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/bovenaanzicht_wilfried_martens.jpg|zicht op de duinen| bovenaanzicht op de duinen © Wilfried Martens /sites/default/files/anb_natuurgebieden_images/domein__111/twee-ruiters-duinengordel-door-kris-thijs.jpg|ruiters in de landschap| ruiters in het landschap © Kris Thijs

Actietips

21

Levend Zand route

Een fikse wandeling doorheen de bossen, heide en over de karakteristieke landduinen in de buurt van Gruitrode.
21

uitgebreid wandelnetwerk

Kies zelf je wandeling van 4 tot 14 km
45

Speelzone

De Oudsberg bezit de hoogste en meest zandrijke speelzone van Vlaanderen. Deze speelzone is 1,35 ha groot.
24

Ruiternetwerk van 42 km

Een uniek "blotevoetenpad" voor paarden.
22

Geuzenbaan fietsroute

Deze fietsroute passeert lang de Oudsberg en is 25 km lang.

Bekijk de kaart

Boswachter

Philippe Sturbois
Neem contact op >

Hoe geraak je er?

Ingang

Kattebeekstraat 1, 3670 Oudsbergen

openbaar vervoer

Stippel je route uit op www.delijn.be, www.belgiantrain.be/nl of via www.googlemaps.be (optie openbaar vervoer aanklikken).

Met de auto

Vanuit Antwerpen: Volg de E313 tot Paal en neem dan de E314. Neem afslag 32 naar Genk-Oost. Neem de N75 richting Maaseik/Dilsen-Stokkem/As/Zutendaal. Rij door As op de N723 tot op de Weg naar As. Sla links in de Kasteelstraat en neem de eerste straat rechts. Vervolgens sla je links de Kattebeekstraat in.

Vanuit Brussel: Neem de E40 richting Leuven. Aan Leuven rij je verder op de E314. Neem afslag 32 naar Genk-Oost. Neem de N75 richting Maaseik/Dilsen-Stokkem/As/Zutendaal. Rij door As op de N723 tot op de Weg naar As. Sla links in de Kasteelstraat en neem de eerste straat rechts. Vervolgens sla je links de Kattebeekstraat in.