Vloethemveld

Het gebied heeft een rijk cultuurhistorisch verleden, waarin onder meer de graaf van Vlaanderen, het Sint-Janshospitaal van Brugge, de schaapsboerderijen uit de omgeving en de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol spelen. In Vloethemveld lag van 1944 tot 1946 een Prisoners of War Camp, een Brits krijgsgevangenkamp. In die periode passeerden hier meer dan 100 000 krijgsgevangen van vooral Duitse en Baltische oorsprong, opeengepakt in vier kampen.

De voorbije jaren onderging een groot deel van het Vloethemveld een echte metamorfose. Door natuurherstelwerken kreeg de heide weer nieuwe kansen. Het bos werd uitgebreid aan beide kanten van het Vloethemveld, de onthaalparking verhuisde uit het natuurgebied naar de overkant van de Diksmuidse Heirweg, de Vloethemveldzate werd heringericht, een nieuwe veldvijver werd aangelegd en saneringswerken zorgden voor natuurherstel en ontharding.

Het voormalige munitiedepot van het Vloethemveld is een uniek gebied met Europese topnatuur! Onder meer de drie heidesoorten - struikheide, gewone dopheide en rode dopheide - zijn uitzonderlijk, alsook de vele zeldzame insecten waaronder de dagvlinder het groentje, de heidesabelsprinkhaan en de smaragdlibel. Het gebied is ook bekend om zijn roofvogels: buizerd, sperwer, boomvalk, slechtvalk en torenvalk worden courant waargenomen vanaf Heidetoren, waar je ook kunt genieten van het uitzicht. Met wat geluk spot je ook een wespendief, havik, blauwe kiekendief of visarend.

Natuur en Bos liet in 2024 nabij de grote vijvers in het Vloethemveld een nieuwe winterverblijfplaats bouwen voor vleermuizen. In 2023 werden ook twee oude kruiptunnels voor militaire oefeningen ter hoogte van de voormalige sportzone aangepast met een afsluitdeur met vlieggaten. Ook andere militaire constructies in het stiltegebied krijgen de komende jaren een functie als verblijfplaats voor vleermuizen.  Met deze winterverblijfplaatsen willen we van Vloethemveld een paradijs voor vleermuizen maken.

Op 1 oktober 2022 werd het onthaalgebouw 'Kamphuis Vloethemveld' feestelijk geopend. Het Kamphuis is dé plaats om je verkenningstocht van Vloethemveld te starten. Je kunt er informatie krijgen over het domein, over de prachtige natuur en zijn rijke geschiedenis, maar ook over de toeristische troeven in de regio. Je kan er de wandelnetwerkkaarten Vloethemveld kopen. De tijdslijn, de natuurwand, de erfgoedwand, de vondsten en de diverse filmpjes bieden je een eerste kennismaking met het natuurgebied. Hiervoor werd heel veel nieuwe informatie, foto’s en kaartmateriaal verzameld. Gemeente Zedelgem kreeg het gebouw in erfpacht van het Agentschap voor Natuur en Bos en voor de uitbating staat de VZW Vloethemveld in. Geniet nog na van het openingsweekend met deze foto's.

Openingsuren en gidsbeurten: vloethemveld.be

De Vlaamse Landmaatschappij, het Agentschap voor Natuur en Bos, en de gemeenten Zedelgem en Jabbeke en Stichting Kunstboek geven samen het boek ‘Vloethemveld, verborgen parel’ uit. Het is het eerste boek dat een gedetailleerd overzicht biedt van het natuurgebied in al zijn aspecten, met veel nooit eerder gepubliceerd archiefmateriaal en schitterende foto’s. Het boek kost 45 euro en is verkrijgbaar in het gemeentehuis van Zedelgem, kan besteld worden via dit bestelformulier of via uw vertrouwde boekenwinkel.

Tijdens verschillende metaaldetectiecampagnes in het voormalige militair gebied Vloethemveld werden talrijke archeologische vondsten verzameld. De vele vondsten zijn voornamelijk te dateren in de periode van het krijgsgevangenenkamp 1944-1946. Je kan de vondsten raadplegen via de website van Raakvlak.

Het verborgen verleden en de natuurwaarden van het Vloethemveld kun je verkennen aan de hand van de digitale gids Vloethemveld verborgen parel. De digitale gids is afgestemd op de eindtermen basisonderwijs voor het leergebied mens en maatschappij en wetenschappen en techniek.

In het masterplan wordt concreet aangegeven hoe het culturele erfgoed van Vloethemveld verbonden kan worden met de natuurwaarden van het gebied door middel van een programma dat vertrekt vanuit de kunsten. Het vormt een handleiding voor de beoogde integratie van kunst in het investeringsprogramma van Vloethemveld. 

Op erfgoeddag 2019 ondertekenden Natuur en Bos en de gemeenten Zedelgem en Jabbeke en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) een samenwerkingsovereenkomst. De overeenkomst vormt het kader voor de publiekswerking en het onthaal van het volledige Vloethemveld, de exploitatie van het Kamp Vloethemveld en 't Kamphuis, alsook de gidsenwerking. Ook het beheer van het erfgoed staat daarin centraal. Aan de overeenkomst is een investeringsprogramma van bijna 5 miljoen euro gekoppeld tussen nu en 2028. De samenwerking is al sinds 2014 op kruissnelheid en zorgt vandaag al voor heel wat realisaties op het terrein!