LIFE 3n-Stierkikker

De officiële titel van het project is The sterile triploid method for population control of aquatic invasive fauna: pilot project on American bullfrog. Het project combineert de traditionele bestrijdingstechnieken om de verspreiding van Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen te stoppen met een nieuwe techniek, namelijk het uitzetten van steriele triploïde (3n) kikkers. In een triploïde kikker bevat elke cel drie chromosonen in plaats van de normale twee, waardoor de dieren steriel zijn. Dat is nu mogelijk dankzij wetenschappers van Hogeschool PXL, die na jaren onderzoek er in zijn geslaagd om steriele triploïde exemplaren te kweken.

Het project ging officieel van start in oktober 2019 en loopt tot september 2027. Volg de vooruitgang in onze nieuwsberichten, op Facebook of op Twitter! Het LIFE-project 3n-stierkikker is een samenwerking van Hogeschool PXL, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, het Agentschap voor Natuur en Bos, en Natuurpunt vzw. 3n-Stierkikker ontvangt financiële steun van het LIFE-programma van de Europese Unie (LIFE18 NAT/BE/001016), en van Provincie Antwerpen.

Meer weten? Lees dan zeker verder!

• Switch to English >
• Download de folder van het project (pdf - 2,90 MB)

Het huidige verspreidingsgebied van de Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen. Vooral langs de vallei van de Grote Nete bevindt zich een grote populatie. (bron: Gbif.org, 2015-heden)

Zoals de naam suggereert komt de Amerikaanse stierkikker uit Amerika. De stierkikker kwam oorspronkelijk enkel voor in het centrale en oostelijke deel van de VS en in zuidoostelijk Canada, maar heeft zich verspreid naar andere, westelijkere staten. In zijn oorspronkelijk verspreidingsgebied komt de kikker voor in een grote diversiteit aan leefgebieden zoals moerassen, meren en grote rivierarmen, maar ook in bossen, tuinen en parken komt de soort veel voor. De soort is overal wel sterk gebonden aan water. Mede hierdoor bestaan de natuurlijke vijanden van de stierkikker vooral uit aquatische dieren zoals alligators, bijtschildpadden en Amerikaanse otters. Ook wasberen eten wel eens stierkikkers en hun kikkervissen.

Een alligator eet een stierkikker

Vanwege zijn grootte is de Amerikaanse stierkikker aantrekkelijk als bron voor kikkerbillen. Mede dankzij deze handel in kikkerbillen en de professionele kweek van stierkikkers die ermee gepaard gaat heeft de stierkikker zich verspreid over andere delen van de wereld. Ook het meeliften van eitjes met waterplanten of vissen en de handel als curiositeit in de aquacultuur hebben stierkikkers zich naar veel andere gebieden verspreid. De Amerikaanse stierkikker is momenteel aanwezig op de Amerikaanse eilandengroep Hawaï, zuidelijk Noord-Amerika (Mexico), Zuid-Amerika, Europa en Azië. De onderstaande kaart toont waar de stierkikker oorspronkelijk voorkomt, en in welke gebieden de soort aanwezig is als exoot.

Het huidige verspreidingsgebied van de Amerikaanse stierkikker. De blauwe zones zijn het oorspronkelijke verspreidingsgebied en de rode zones zijn gebieden waar de soort als exoot voorkomt.

De Amerikaanse stierkikker wordt in Europa beschouwd als een invasieve exoot. Om van een invasieve exoot te spreken kijken we hoofdzakelijk naar twee zaken: 1) kan de soort zich hier vestigen en vermenigvuldigen en 2) zorgt de soort voor overlast of schade.

De Amerikaanse stierkikker is vanuit Amerika geïmporteerd in Europa als verstekeling met levende vis voor visbepotingen, maar werd ook vaak ingevoerd voor aquacultuur, tuinverfraaiing of de hengelsport. Begin jaren 1990 waren in veel dierenspeciaalzaken en tuincentra stierkikkerlarven te koop om in vijvers of aquaria te houden. Op die manier zijn er tienduizenden larven in onze streken terechtgekomen. Maar kikkervissen krijgen poten, en de jonge stierkikkers hebben vanuit de tuinen waar ze als kikkervis terechtkwamen de omliggende streken gekoloniseerd. Vaak gaat het daarbij om visvijvers, weekendvijvers en andere voedselrijke wateren die typisch sterk door de mens verstoord zijn. Een deel van de kikkers en larven werd wellicht ook door particulieren uit hun vijver of aquarium verhuisd naar de vrije natuur. Sinds dan is gebleken dat stierkikkers zich bijzonder vlot kunnen voortplanten en verder verspreiden in onze streken.

In hun oorspronkelijk verspreidingsgebied hebben Amerikaanse stierkikkers vijanden zoals alligators, bijtschildpadden, Amerikaanse otters en wasberen. In onze streken komen vergelijkbare vijanden echter niet voor. Stierkikkers die hun weg naar onze natuur vinden, ondervinden dus weinig weerstand en kunnen zich ongehinderd voortplanten. Bovendien zijn verschillende levensstadia van de stierkikker wansmakelijk voor veel van onze natuurlijke predatoren van kikkers, hoewel de kikkervissen soms gegeten worden door roofvissen en watervogels. De enige echte predator van stierkikkers in onze streken is de stierkikker zelf, want de soort is kannibalistisch. De impact hiervan op de stierkikkerpopulaties is echter zeer beperkt, aangezien een enkel vrouwtje tot wel 20000 eitjes kan leggen.

De stierkikker is ook een zeer grote en vraatzuchtige kikker. De soort staat bekend om hun onverzadigbare eetlust en om hun vermogen om zo’n beetje alles te eten wat in hun bek past. Insecten, maar ook kikkers, padden, salamanders, vissen, kuikens van watervogels zoals waterhoen en verschillende eendensoorten, muizen en jongen van kleine zoogdieren staan op het menu. Wanneer stierkikkers in onze contreien terechtkomen bezetten ze snel vijvers waar ze, dankzij hun vraatzuchtige aard, snel de vijvers beginnen domineren. De geïntroduceerde stierkikkers gaan snel over tot het eten van onze inheemse amfibieën zoals padden, groene en bruine kikkers en verschillende salamandersoorten. Bovendien eten de jonge stierkikkers dezelfde insecten als onze inheemse amfibieën, wat nog voor verdere competitie zorgt.

Een stierkikker verorbert een gevangen vis.

Bovendien is de stierkikker ook drager van verschillende ziekten, waaronder de chytride schimmel die verantwoordelijk is voor een groot deel van de werelwijde afname van amfibieënsoorten. De soort is ook drager van het ranavirus, dat zich net zoals chytride snel kan verspreiden en voor een hoge mortaliteit zorgt binnen amfibieënpopulaties. De stierkikkers zelf hebben weinig last van deze pathogenen maar onze inheemse soorten, zoals de zeldzame vroedmeesterpad en de vuursalamander, raken besmet via het water en sterven door de ziekten. Op die manier kan de introductie van zelfs een enkele stierkikker in een vijver voor een snelle afname van de inheemse kikkers zorgen.

Om die redenen is de stierkikker opgenomen op de internationale en Europese lijst van 100 ergste invasieve soorten.

Linksboven: microscopische opname van kikkerhuid besmet met chytride; Rechtsboven: microscopische opname van ranavirussen in kikkerweefsel; Onder: een slachtoffer van de chytrideschimmel. De sporen verspreiden zich via het water naar nieuwe kikkers en kunnen zo massale sterfte veroorzaken.

Met name in de Provincie Antwerpen komen nu grote populaties voor. Vooral in de vallei van de Grote Nete, waar de grootste populatie van Vlaanderen zich bevindt, zorgt de stierkikker ervoor dat onze inheemse kikkers en salamanders er geen kansen meer krijgen. Die grote populatie breidt elk jaar hun leefgebied stroomop- en stroomafwaarts uit in de vallei van de Grote Nete. De traditionele bestrijding met de bestaande technieken zoals fuiken plaatsen en vijvers droogleggen, is daarom niet meer voldoende.

De traditionele bestrijding voor stierkikkers bestaat uit een combinatie van fuiken zetten om kikkers en kikkervissen te vangen, afschot van juveniele en adulte kikkers en het droogleggen van vijvers om hun leefgebied te elimineren. Voor het vangen van kikkers worden vaak enkele schietfuiken gebruikt die verankerd zijn op de oever, terwijl dubbele schietfuiken gebruikt worden om de larven weg te vangen. Een enkele schietfuik bestaat uit een lang net, genaamd “staand wand” dat uitkomt in een reeks trechters die eindigen in een vangnet. Door het staand wand op de oever te verankeren worden alle kikkers die langs zwemmen naar de trechters geleid, waar ze dan gevangen worden. Een dubbele fuik heeft dezelfde opbouw, alleen zijn er trechters aan elke zijde van het staand wand. Die dubbele fuiken worden los van de oevers in de vijvers opgezet om vooral kikkervissen te vangen. Hoewel er met fuiken volwassen kikkers kunnen gevangen worden, is de vangstefficiëntie vrij laag. Natuurlijk is een vijver droogleggen de meest effectieve manier om kikkers uit een vijver te elimineren, maar dit is niet altijd haalbaar of wenselijk en werkt ook enkel als bestrijding als de wegtrekkende kikkers dan ook gevangen worden zodat ze de naburige vijvers niet gaan bezetten.

In dit filmpje kun je zien hoe die fuiken opgezet en gebruikt worden.

Jammer genoeg zijn die bestaande technieken zoals fuiken plaatsen en vijvers leeglaten niet voldoende om de verspreiding van de stierkikker in Vlaanderen in te dijken. Het LIFE-project 3n-Stierkikker combineert de voorgenoemde traditionele bestrijdingstechnieken met een nieuwe methode om zo de verspreiding van de Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen te stoppen.

Voor de geïsoleerde populaties in Kasterlee, Hoogstraten, Arendonk, Sint-Agatha-Rode en Huldenberg kiezen we voor de traditionele bestrijding met fuiken verder te zetten. In deze populaties zijn deze methoden ook effectief genoeg om de aantallen stierkikker onder controle te houden. In Hoogstraten bijvoorbeeld is de populatie inmiddels zo goed als uitgeroeid. In de jaren nadien is nazorg essentieel opdat de voortplanting niet opnieuw begint en om individuen te kunnen verwijderen die misschien zijn achtergebleven.

Foto links: dubbele schietfuiken worden los van de oever opgesteld voor het vangen van kikkervissen - Foto rechts: een volwassen stierkikker, gevangen met een fuik.

In de vallei van de Grote Nete, waar de populaties van Amerikaanse stierkikker verbonden zijn door een netwerk van vijvertjes, zijn de traditionele bestrijdingstechnieken niet meer voldoende. Daar zal het Life-project experimenteren met het uitzetten van steriele mannelijke kikkers in enkele omheinde vijvers. Het loslaten van steriele mannetjes is een techniek (zeer toepasselijk sterile male release technique of SMRT genoemd) die momenteel reeds toegepast wordt voor de bestrijding van insecten zoals muggen en parasitaire vliegen. Dit project is echter de eerste test om die techniek toe te passen bij invasieve amfibieën. Na jaren onderzoek zijn de wetenschappers van Hogeschool PXL er in geslaagd om steriele exemplaren te kweken met fertiele kikkers, die gevangen werden met fuiken. Hoe dat gebeurt, kan je op onze Facebook-pagina vinden. Om de steriele kikkers te kweken worden bevruchte eitjes van de gevangen kikkers kort onder hoge druk gezet. Dat zorgt ervoor dat de ontwikkelende embryo’s triploïde worden. Een triploïde kikker heeft drie sets van chromosonen in elke cel in plaats van de normale twee. Omdat deze kikkers een abnormaal aantal chromosonen hebben, kunnen ze zich niet voortplanten en zijn ze dus effectief steriel. De steriele embryos ontwikkelen zich dan tot stierkikkerlarven, die vervolgens worden uitgezet in daarvoor voorziene afgesloten kweekvijvers in Balen. Daar kunnen de kikkervissen zich verder ontwikkelen tot jonge kikkers, waarna ze worden overgebracht naar andere vijvers in een tweede site in het Scheps natuurgebied. Daar groeien de jonge kikkers op tot volwassen kikkers die dan in competitie kunnen gaan met de aanwezige verwilderde vruchtbare kikkers. Die techniek is momenteel de meest duurzame en diervriendelijk optie die we hebben om de Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen te bestrijden. Uitgezette steriele mannetjes zullen namelijk proberen om legsels te bevruchten, wat natuurlijk mislukt. Als er dan genoeg steriele dieren aanwezig zijn, worden de meeste legsel door steriele dieren bevrucht. Daardoor komen er elk jaar minder kikkervissen bij en groeien minder kikkers op tot volwassen exemplaren. Als er voor meerdere jaren genoeg legsels op deze manier mislukken, dan is het mogelijk dat er zelfs geen nieuwe kikkers meer bijkomen. Op die manier stopt de verspreiding van de populatie.

Een roepend stierkikkermannetje. De gele keel en de grote trommelvliezen zijn goed zichtbaar. Dat zijn gemakkelijke identificatiekenmerken.

Stierkikkers zijn veruit de grootste kikkers die je in onze streken kan tegenkomen. Volwassen dieren kunnen een grootte van meer dan 20 cm halen, bij een gewicht van meer dan 500 g. Ter vergelijking: de meerkikker (Pelophylax ridibundus), onze grootste inheemse kikker, is met een gemiddelde grootte van 10 tot 14 cm een stuk kleiner.

Een forse stierkikker. Exemplaren van deze grootte zijn zeker geen uitzondering.

De andere herkenningskenmerken zijn iets subtieler, maar met een licht getraind oog wel nog vrij gemakkelijk te herkennen. Stierkikkers hebben een groot trommelvlies, die bij de vrouwtjes ongeveer even groot is als het oog, en bij mannetjes een stuk groter. Bij onze inheemse kikkers is het trommelvlies steeds even groot of kleiner dan het oog. De mannetjes van stierkikkers hebben een enkele keelkwaakblaas, die geel gekleurd is. Inheemse groene kikkermannetjes hebben twee wangkwaakblazen. De heikikker, bruine kikker en de boomkikker hebben ook een keelkwaakblaas, maar die is nooit geel gekleurd en die soorten zul je ook niet snel met een stierkikker verwarren. Als laatste hebben stierkikkers meestal een olijfgroen tot bruine rug, zonder ruglijsten (verhoogde stroken op de rug) of lengtestrepen. Inheemse groene kikkers hebben twee ruglijsten en bijna altijd een lichtere lengtestreep centraal op de rug.

Links een stierkikkers, rechts een inheemse kikker. De verschillende herkenningskenmerken zijn gemarkeerd: de trommelvliezen (A), lengtestreep (B) en ruglijsten (c).

Een inheemse groene kikker, met duidelijk zichtbare ruglijsten en lichte lengtestreep. De trommelvlies is ook kleiner dan het oog.

Kikkervissen zijn altijd moeilijker om te identificeren. Hier is het enige echt bruikbare kenmerk de grootte. De kikkervissen van Amerikaanse stierkikker worden namelijk zeer groot, tot 16 cm lang. Het duurt normaal twee tot drie jaar voor een kikkervis zich tot kikker ontwikkelt. Ze overwinteren in het water nabij de bodem. Ook hier is het belangrijk om stierkikkervissen niet te verwarren met de kikkervissen (larven) van de groene kikker, welke er ook twee jaar over kunnen doen om een kikker te worden maar typisch wel kleiner blijven.

• Herkenningskaart Amerikaanse stierkikker versus groene kikker (pdf - 1,62 MB)

Een kikkervis van de Amerikaanse stierkikker.

Meer info over de Amerikaanse stierkikker:

• www.ecopedia.be/dieren/amerikaanse-stierkikker
• www.ravon.nl/Portals/2/Bestanden/Publicaties/Herkenningskaarten/HerkenningskaartStierkikker.pdf
• www.hylawerkgroep.be/amfibieen/stierkikker

Vandaag werden de adulte steriele kikkers in site 2 gezet. De werken zijn daar klaar en nu kunnen de 3n kikkers er overwinteren. 

PXL

Ondertussen zijn ook nieuwe steriele stierkikkerlarven uitgezet in de omheinde vijvers in Balen. Daar kunnen ze verder groeien tot volwassen kikkers, waarna we ze kunnen inzetten om in competitie te gaan met de vruchtbare Amerikaanse stierkikkers. 

© PXL

Natuurwerk is sinds vorige week weer gestart met de afvangsten van Amerikaanse stierkikker op verschillende locaties. 

© Natuurwerk vzw

Je kan onze expo deze maand bezoeken in de bib van Westerlo. 

gemeente Westerlo

We deden een oproep om waarnemingen door te geven als je ergens Amerikaanse stierkikker hoort of ziet. Die oproep kreeg ook veel persaandacht, waarvoor dank. 

https://www.rtv.be/actualiteit-en-nieuws/anb-doet-oproep-om-melding-te-maken-van-stierkikkers

https://www.vrt.be/.../natuur-en-bos-roept-hulp-in-van.../

https://www.hln.be/.../hij-loeit-als-een-rund-en-schrokt.../

https://www.hbvl.be/cnt/DMF20240326_95230286

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240326_95649919

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240326_96219736

https://www.gva.be/cnt/DMF20240326_96219736

Vandaag hadden we een infovergadering voor gemeentes en steden waar Amerikaanse stierkikker aanwezig is. 

Onze expo en oproep om waarnemingen van Amerikaanse stierkikker door te geven staat vandaaag op de ANKONA dag.

© Provincie Antwerpen

Een uitgebreid artikel in Reptilia over de Amerikaanse stierkikker in Duitsland. Ook ons LIFE-project komt aan bod. 

Ook de pers was van de partij op ons persmoment:

reportage RTV

Beluister hier de reportage op radio2: https://www.vrt.be/.../stierkikkers-als-dierenvoeding-in.../

Of lees hier de artikels:

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20230622_94103989

https://rtv.be/.../pakawi-park-gebruikt-invasieve...

https://www.gva.be/cnt/dmf20230622_94103989

Vandaag hadden we een persmoment over onze unieke samenwerking met Pakawipark waarbij het grootste deel van de gevangen stierkikkerlarven en adulten een duurzamere bestemming krijgt. Natuurwerk vzw koelt en vriest de larven volgens de ethische richtlijnen in porties in en levert ze aan Pakawipark. Pakawipark heeft de verplichting om het voedselaanbod voor hun dieren te verrijken en nieuw voedsel aan te bieden. Dit gebeurt nu door het voeren van stierkikkers en hun larven. Vandaag kregen de otters en beren ijsjes met stierkikker. Lees hier het persbericht. 

In deze eerste video van onze 4-delige serie beschrijven we de problemen die we tegenkomen bij de bestrijding van de invasieve Amerikaanse stierkikker. We bekijken ook de meest veelbelovende oplossing, zijnde het inzetten van steriele triploïde dieren, wat natuurlijk het onderwerp is van het Life 3n-Stierkikker project.

In de tweede video van onze serie gaan we dieper in op de laboratoriumprocedures die nodig zijn om steriele triploïde kikkers te kweken. Deze steriele dieren zijn essentieel voor de steriele triploïde methode, die hopelijk gebruikt zal worden om de Amerikaanse brulkikkerpopulaties in Vlaanderen te bestrijden

In de derde video van onze serie willen we graag de focus leggen op de meer traditionele manieren om Amerikaanse stierkikkers te vangen. Het gebruik van fuiken, zowel enkele als dubbele fuiken, is voorlopig de meest effectieve manier gebleken om stierkikkers te vangen. Hoewel het opzetten van fuiken niet moeilijk is, zijn er wel enkele cruciale punten waar op gelet moeten worden om de effectiviteit te maximaliseren.

In de vierde en laatste video van de serie besteden we meer aandacht aan een van de belangrijkste aspecten van stierkikker bestrijding: bioveiligheid. Aquatische milieus zijn bijzonder vatbaar voor verspreiding van pathogenen en invasieve soorten. Het is daarom van groot belang om al het gebruikte materiaal te ontsmetten na gebru

Niet alleen de Amerikaanse stierkikker vormt een probleem voor de biodiversiteit. Ook de klauwkikker kan grote schade aanrichten. In Mesen zijn ze gestart met de bestrijding van deze soort.

• Lees de Facebook post >

Interessante blog voor Eos Wetenschap van onze partner Instituut Natuur- en Bosonderzoek – INBO.

• Lees de blog >

Het #LIFEprogramme vierde dit jaar zijn 30ste verjaardag. 🥳 LIFE is het financieringsinstrument van de EU voor milieu en klimaatactie. Ons project ontvangt financiële steun via het LIFE-programma van de Europese Unie.

• Lees de Facebook post >

Onze expo over de stierkikker, zijn bedreigingen en hoe we hem willen bestrijden doet zijn ronde bij verschillende steden en gemeentes. Momenteel staat hij in De Klapekster, het bezoekerscentrum van Vallei van het Merkske. 
Ben je in de buurt, ga er dan zeker eens langs tijdens de openingsuren.

De Amerikaanste stierkikker staat op de lijst van 100 "ergste invasieve soorten", en dit is met goede reden. Een nieuwe studie in scientific reports berekende de economische schade die invasieve soorten de wereld toebrachten. De Amerikaanste stierkikker komt daarbij als een van de meest schadelijke soorten uit de bus, samen met bruine nachtboomslang.

• Lees meer >

Vandaag konden we op heel veel persbelangstelling rekenen bij het uitzetten van de steriele stierkikkerlarven in de omheinde vijvers in Balen. Deze larven zullen hier opgroeien tot kikkers, waarna ze ingezet kunnen worden om in competitie te gaan met de plaatselijke vruchtbare Amerikaanse stierkikkers. Omdat de bevruchting, na een paring met de steriele dieren, mislukt ontwikkelen heel wat legsels zich niet meer. Het aantal Amerikaanse stierkikkers zal hierdoor afnemen zonder grote afvangstcampagnes. Daarom wordt deze techniek momenteel gezien als de meest duurzame en diervriendelijk optie die we hebben om de Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen te bestrijden.

• Bekijk het filmpje van VRT>

Vandaag vond in Balen ter hoogte van de Straalmolen een opleidingsdag plaats voor de bestrijding van volwassen Amerikaanse stierkikkers met behulp van afschot. Indien er op een vijver alleen maar enkele van deze individuen zitten is het veel efficiënter deze af te schieten dan fuiken te plaatsen. Werknemers van Natuurwerk vzw en de Winning vzw die in het bezit zijn van een geldig jachtverlof werden opgeleid door de experten van het Agentschap voor Natuur en Bos. Zij staan binnen dit LIFE-project in voor de actieve bestrijding van de stierkikker met fuiken en nu dus ook met afschot.

Vandaag vinden de opnames plaats voor een reportage over de actieve en passieve bestrijding van de Amerikaanse stierkikker. Deze zal gebruikt worden om onze buitenlandse partners wegwijs te maken in onze aanpak in Vlaanderen. PXL Bio-Research meets PXL Digital Learning!

Overvloedige regen en zwoele temperaturen, stierkikkers zijn er verzot op en de vrouwtjes gaan dan op zoek naar een geschikte partner in de vijvers. De verhoogde activiteit was dit weekend ook in onze fuiken waar te nemen. Love is in the “bullfrog”air.

Om de overlevingskansen van de steriele larven zo hoog mogelijk te houden, worden ze na 10 dagen in het labo overgebracht naar een natuurlijke vijver. De vijver is vrij van vis en andere stierkikkers en omgeven door een raster. In deze enclosure zullen ze verder opgroeien tot kleine steriele kikkertjes. De eerste larven van de kweek werden zopas vrijgelaten. En nu maar grazen van de aanwezige algen en groeien!

Vandaag is het de dag van de biodiversiteit. Met de bestrijding van de Amerikaanse stierkikker geven we andere soorten meer kansen. 

Benieuwd hoe we dat doen? Ga dan vandaag op stap met een gids in het Griesbroek.

Het stierkikkerseizoen is weer van start gegaan! De afvangsten met de sociale economiebedrijven Natuurwerk vzw en Natuur-en Landschapszorg vzw komen stilaan op kruissnelheid. Ook de kweek in het labo volgt de afvangsten, enkele vrouwtjes hebben via een hormoonstimulatie al eieren afgezet waarmee we nu steriele stierkikkers produceren.

21 mei is het de Europese Natura2000-dag. Dit jaar is het 30 jaar Natura 2000 en Life. Met de 'Natuur is jarig' campagne zijn er zowel in Vlaanderen als Wallonië verschillende buitenactiviteiten tussen 8 en 31 mei. Alle info over de verschillende activiteiten kan je vinden op www.denatuurisjarig.be. Ook Life Stierkikker doet mee. Je kan zondag 22 mei op stap met een gids in het Griesbroek ( https://www.life-bnip.be/nl/op-stap-in-het-griesbroek/) of kies onze wandeling via de digitale app Route You ( https://www.routeyou.com/.../recreati.../griesbroekwandeling).

Dankzij het zonnige en warme weer was de vegetatie rond onze kweekvijvers danig gegroeid. Hoog tijd voor een maaibeurt dus! Aangezien er momenteel nog geen jonge kikkers rondspringen, konden we deze keer nog onbezorgd maaien. Bij toekomstige maaibeurten zullen we vooral in de inactieve periode van de kikkers maaien en een minimale hoogte aanhouden van 30 cm, zodat we zeker geen jonge kikkers verwonden.

Van 19 tot 23 april vond in het Thermae Palace Hotel van Oostende het Internationaal congres rond invasieve aquatische exoten (ICAIS) plaats. Ook wij waren aanwezig met een lezing rond onze nieuwe beheersinzichten en de toepassing van de Sterile-Tripoid-Method (STM) voor de passieve bestrijding van deze ongewenste soorten.

Dankzij verschillende metingen van het water sinds het uitzetten van onze kikkervissen weten we dat de waterkwaliteit optimaal is. Het water is dan ook kraakhelder en er groeien veel waterplanten en algen in. Meer dan genoeg eten voor onze kikkervissen dus eens ze uit hun winterslaap ontwaken. En met de stijgende temperaturen zal dit hopelijk ook niet lang meer duren.

Na een week pompen en opruimen zijn de vijvers bijna helemaal klaar voor de nieuwe lading kikkervissen. Nu is het enkel nog wachten tot het water niveau weer op het normale peil is. Onze pompwerken maakten met het weggepompte water ook tijdelijke broedplaatsen voor bruine kikkers en gewone pad. Nu de pomp weg is en het water hieruit verdwijnt hebben we de aanwezige eiklompen naar meer permanente wateren in de buurt verplaatst zodat deze eker niet verloren gaan!

Deze week is de aannemer gestart met de omheinde vijvers klaar te maken voor onze steriele kikkers. Het water in de vijvers pompen we weg waardoor we al het afval, stenen, boomstammen, … uit de vijvers kunnen verwijderen. De bruine kikkers keken op een afstand goedkeurend toe.

Deze week organiseerden we een opleidingsdag voor iedereen die instaat voor de afvangsten van Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen. Op het programma stond de aanpak van de actieve bestrijding van de Amerikaanse stierkikker, het overlopen van materiaal, de planning en een demonstratie van het plaatsen van fuiken voor verschillende levensstadia van de stierkikker.

We zijn weer klaar voor een nieuw bestrijdingsseizoen.

Bedankt aan alle aanwezigen!

Op 22 februari organiseerde Life 3n-Stierkikker een contactdag rond de bestrijding van deze soort. De infodag vond plaats in het provinciehuis van Antwerpen. Tijdens deze contactdag informeerden we verschillende betrokken partijen zoals gemeentes, sociale economiebedrijven, overheidsinstanties, Natuurpunt vrijwilligers …. over het project, onze management strategie waaronder de sterile triploid method en de de actieve afvangsten.

Wil je graag weten wat er allemaal verteld werd? Heb je interesse in het project of wil je iets opnieuw bekijken? De verschillende presentaties werden opgenomen en staan op ons YouTube-kanaal.

De Amerikaanse stierkikker rukt ook op in Limburg. Ze zijn ontdekt dankzij de innovatieve eDNA-technieken die we ook in ons project gebruiken. 

• Lees het artikel op vrt.be >

De afvangsten gaan nog steeds door. De laatste afvangsten gebeuren momenteel onder andere in Heist-Op-Den-Berg, waar het team van Natuurwerk een paar forse exemplaren heeft gevangen in de fuiken. Rtv kwam dan ook langs voor een korte reportage:

De Amerikaanse stierkikker, waar komt hij vandaan en hoe kan je hem herkennen? Wat staat er zoal op zijn dieet en waarom is hij zo schadelijk voor onze natuur? Hoe gaan we deze bedreiging voor onze natuur bestrijden? Dit en nog veel meer kom je te weten in de kleine expo die we hebben opgemaakt en die nu opgesteld staat in het bezoekerscentrum Grote Netewoud. De expo kan de hele zomer bezocht worden, dus neem zeker een kijkje als je in de buurt een zomerse wandeling gepland hebt.

• Meer info >

Over wandelingen gesproken, op 22 augustus organiseert de lokale afdeling van Natuurpunt een wandeling in de buurt, met als hoofdthema de Amerikaanse stierkikker. Tot dan kan je de expo in ieder geval ook combineren met een wandeling in het Griesbroek in de buurt, waar je de stierkikker zeker ook zal tegenkomen.

• Meer info >

Een eerste vijver is nu volledig afgevangen, leeggepompt en opgeruimd. Nu is het nog even wachten tot alles terug tot rust is gekomen en dan kunnen de eerste kikkervissen in deze enclosures gezet worden.

De omheiningen van alle vijvers zijn afgewerkt. De volgende stap is om de vijvers voor te bereiden op het uitzetten van stierkikkervissen. Hiervoor dienen de aanwezige vissen en amfibieën afgevangen te worden en de vijvers leeggepompt zodat eventuele aanwezig puin verwijderd kan worden.

Vandaag is de natuur ook jarig, en dit vieren wij met een wandeling in het Griesbroek.

• Meer info over de wandeling >
• Lees het persbericht >

De werken verlopen vlot, er zijn kleine dijkjes opgericht rond de vijvers als bescherming tegen overstromingen en de eerste vijver is volledig omheind.

De zonnige dagen zorgen voor een ware uitbarsting aan activiteit in de vijvers van kikkers en padden. Jammer genoeg is de stierkikker ook nog duidelijk aanwezig in de vijvers en plant hij zich hier ook voort. Vooraleer de poelen in gebruik worden genomen voor de opkweek van stierkikkers, zullen ze nog afgevist worden om de aanwezige vissen en amfibieën te verwijderen. Deze zullen dan op andre plekken opgevangen worden.

Foto links: kikkerdril van de bruine kikker en paddensnoeren van de gewone pad - Foto rechts: een gewone pad en stierkikkerlarve

22 maart 2021

De werken zijn gestart voor de eerste set van vier vijvers in Olmen, waar de kikkervissen en jonge kikkers opgekweekt zullen worden. De bomen rond de weekendvijvers zijn ondertussen gerooid. Het overgrote merendeel van deze bomen zijn exoten en hebben weinig natuurwaarde.

In de volgende stap wordt het terrein vlakker gemaakt en omrastering rond de vijvers aangebracht. Deze omrastering (met 1 cm maaswijdte) voorkomt ontsnappende kikkers en verhindert tegelijkertijd ook dat dieren van buitenaf in de vijvers terecht komen. Zo kunnen de steriele dieren hier rustig en veilig opgroeien.

Ons Life 3n-stierkikkerproject is ongeveer 1 jaar geleden van start gegaan. Maar hoe pakken we de bestrijding van Amerikaanse stierkikker aan en waarom? Bekijk het allemaal in ons infofilmpje.

Gisteren kwam LIFE-3n stierkikker in het nieuws. Met grote belangstelling werden fuiken, kikkers en kikkervissen bekeken terwijl onze medewerkers uitleg gaven. Heb je het gemist? Je kan de verschillende reportages opnieuw bekijken en lezen met de onderstaande links:

• VRT nieuws
• Nieuwsblad 
• Het Belang van Limburg
• RTV
• Gazet van Antwerpen
• Standaard

Vandaag stelden we ons project voor aan de pers.

• Lees het persbericht hier >

Je kan de folder van ons project (pdf - 2,90 MB) downloaden.

Je kan ons project ook volgen op: Youtube, Facebook en Twitter.

Voor het vangen van de kleinere larven van de stierkikker gebruiken we nu ook schietfuiken met een maaswijdte van 5 millimeter. Het staand wand is ook wat langer voor een optimale vangst.

De eerste stierkikkers van het seizoen zijn in het labo van PXL Bio-Research aangekomen!! Het kweekseizoen kan van start gaan. Goed werk van Natuurwerk vzw!

Vanaf nu is het Life-project ook te volgen op Twitter.

Ook een stierkikker gezien of gehoord? Meld het!

Het is belangrijk om nieuwe locaties met Amerikaanse stierkikker direct aan te pakken. Heb je een Amerikaanse stierkikker gezien of gehoord? Geef het dan door op www.waarnemingen.be.

Het Life 3n-stierkikker ging in oktober van start. De voorbereidingen voor het veldwerk gingen van start en de ontwikkeling van het projectlogo.