Bivakzones: veel gestelde vragen

1. Waarom mag je op de bivakzones van Natuur en Bos slechts één nacht verblijven en niet tijdens de dag?
2. Mag je een kampvuur maken op een bivakzone?
3. Waarom zijn er (meestal) geen vuilnisbakken op de bivakzone?
4. Mag ik in een hangmat overnachten in plaats van een tent?
5. Waar doe ik mijn behoeften als er geen toilet is op de bivakzone?
6. Waarom zijn er slechts drie tenten en tien personen toegelaten per nacht op een bivakzone?
7. Waarom moet je reserveren voor een bivakzone van Natuur en Bos?
8. Waar kan ik terecht met specifieke vragen over bivakzones of met commentaar op mijn verblijf op een bivakzone?
9. Waarom is er geen waterpomp op elke bivakzone?
10. Waarom kan of mag je niet met de wagen rijden tot aan een bivakzone?
11. Mag je alcohol nuttigen op een bivakzone?
12. Mag ik hout sprokkelen voor het kampvuur?
13. Mag ik barbecueën op een bivakzone?
14. Hoe groot mag mijn tent zijn op een bivakzone?
15. Voor hoeveel mensen kun je een plaats reserveren op een bivakzone?

Waarom mag je op de bivakzones van Natuur en Bos slechts één nacht verblijven en niet tijdens de dag?

Bivakzones zijn kleine plekken in een natuurdomein waar je gratis en legaal mag overnachten. Echte natuurliefhebbers, rustzoekers en trekkers verlangen wel eens naar een mooie site in de natuur waar ze onbezorgd een nacht kunnen doorbrengen onder de sterren. Het gaat om een unieke belevenis van vrijheid, ontspanning en een dicht-bij-de-natuurgevoel ondergedompeld in de nachtelijke geluiden van een natuurgebied. De nadruk ligt op stilte en soberheid. Kamperen houdt in dat de bezoeker zich nestelt voor een langere tijd, vaak met meer uitrusting en met de bedoeling ter plaatse allerlei activiteiten uit te oefenen. Natuur en Bos kiest ervoor om te gaan voor de essentie en enkel een eenvoudige overnachting in de natuur aan te bieden. Die zienswijze stimuleert ook een groter verloop op de schaarse bivakzones zodat meer natuurliefhebbers de kans krijgen op een nachtje in de natuur. Langduriger kamperen hoort thuis op de reguliere campings volgens de wetgever en de campinguitbaters.

Mag je een kampvuur maken op een bivakzone?

Voor veel overnachters betekent een kampvuur een toppunt van gezelligheid. Nochtans is het niet vanzelfsprekend om een open vuur aan te leggen in een natuurdomein. De kans op een uitslaande brand is er veel groter dan in een bewoonde omgeving. Als de beheerder meent dat een kampvuur kan, dan zal hij een vuurkorf voorzien op de bivakzone. Enkel in die korf mag je een kampvuur aanleggen. Het stoken van vuurtjes op andere plekken is niet toegelaten en zal leiden tot een boete. Is er geen vuurkorf? Dan is het maken van een kampvuur verboden op die bivakzone. In tijden van verhoogd risico op brandgevaar (code oranje en rood) zal de vuurkorf worden afgesloten en is het maken van een kampvuur op de bivakzone sowieso verboden. Om te weten wat de actuele code is op de bivakzone, kijk je op https://www.natuurenbos.be/waarschuwingen. Koken op een brandertje is steeds toegelaten, maar doe het altijd voorzichtig en liefst op een zandige plek. Ten slotte merken we nog even op dat het kampvuur niet dient om je afval in te verbranden. De giftige dampen en restproducten horen niet thuis in een natuurgebied. Neem je afval dus gewoon mee naar huis of de volgende vuilnisbak.

Waarom zijn er (meestal) geen vuilnisbakken op de bivakzone?

Een bivakzone ligt wat afgelegen in een natuurdomein.  Het is voor de beheerder niet (langer) mogelijk om (in drukke tijden) een dagelijkse vuilophaalronde te organiseren en uitpuilende vuilnisbakken vindt niemand aangenaam. Ze ontsieren bovendien die mooie plek in de natuur en herinneren voortdurend aan de sporen die bezoekers achterlaten. Ten slotte kan zo’n afvalpunt ook ongedierte aantrekken zoals muizen of wespen, wat de overnachters niet waarderen. De geest van het concept van de bivakzone is trouwens om zo weinig mogelijk sporen van een verblijf na te laten. Neem je afval dus gewoon mee naar huis of naar de volgende vuilnisbak.

Mag ik in een hangmat overnachten in plaats van een tent?

Op sommige bivakzones zijn al palen aangebracht die specifiek bedoeld zijn om hangmatten tussen aan te brengen. Op andere sites kun je eventueel bomen gebruiken in de rand van de bivakzone. Het is echter niet toegelaten om dieper het bos in te trekken om de ideale plaats te zoeken voor je hangmat. En uiteraard gaan we ervan uit dat je de bomen niet beschadigt. 

Waar doe ik mijn behoeften als er geen toilet is op de bivakzone?

Op drukkere bivakzones zal de beheerder doorgaans een toilet voorzien. De gebruikers moeten dat steeds netjes achterlaten na gebruik en mogen er geen afval in werpen. Als er geen toilet is, of het aanwezige toilet functioneert niet meer, dan doe je je behoeften in de rand van de bivakzone. Om te voorkomen dat het daar een (stinkende) smeerboel wordt, graaf je een kuiltje dat je na gebruik weer toegooit. Dat is een basisregel voor recreanten in de natuur en bv. trekkers hebben dan ook een plastic schepje bij om de klus vlotjes te klaren.

Waarom zijn er slechts drie tenten en tien personen toegelaten per nacht op een bivakzone?

Het concept van de bivakzone vindt zijn oorsprong niet in het Vlaams kampeerdecreet, maar in de Vlaamse regelgeving rond de toegankelijkheid van bossen en natuurreservaten. Het Besluit van de Vlaamse regering van 5 december 2008 legt de spelregels vast. Bivakzones zijn kleine plekken in een natuurdomein waar je gratis en legaal mag overnachten. Ze bieden trekkers een primitieve overnachtingsplaats langs hun route of natuurliefhebbers een mooie site in de natuur waar ze onbezorgd en in alle rust een nacht kunnen doorbrengen onder de sterren. Om de rust te kunnen garanderen en de verstoring van de natuurlijke omgeving te beperken is er een quotum voorzien voor het aantal bezoekers per nacht.

Waarom moet je reserveren voor een bivakzone van Natuur en Bos?

De regelgeving stelt dat een bivakzone slechts maximaal drie tenten en tien personen per nacht mag ontvangen. De druk op de aanwezige bivakzones neemt de laatste jaren echter snel toe, met een overbevolking op mooie, vrije avonden tot gevolg. Overbezette bivakzones kennen heel wat mindere kanten. De bezoekers vinden niet meer de rust waarvoor ze komen. Trekkers moeten plots elders een onderkomen zoeken. Het wordt wel erg druk rond de vuurkorf. Er is een grotere invloed op de verstoring van de omgeving. En de boswachter krijgt de onplezierige taak om de overtallige bezoekers aan te wijzen en naar huis te zenden bij controle van de site. Een reservatiesysteem is de eenvoudigste en meest democratische manier om die negatieve gevolgen weg te werken en een aantal bijkomende voordelen te creëren. De bezoeker kan zich met een reservering op voorhand van een plaats verzekeren op een bepaalde bivakzone voor een bepaalde nacht. De beheerder heeft een instrument in handen om het wettelijke quotum op het aantal bezoekers te handhaven. Bovendien kan hij ook wat elementaire gegevens over de overnachters verzamelen die hem leren wat zijn publiek is en wat de gebruiksintensiteit is voor een bepaalde bivakzone. Ten slotte wordt bij de bezoeker via het reserveringsysteem ook gepolst naar zijn ervaring, wat dan weer aangewend kan worden om aspecten van het concept van de bivakzone te verbeteren. Reserveer je plaats op een van onze bivakzones >

Waar kan ik terecht met specifieke vragen over bivakzones of met commentaar op mijn verblijf op een bivakzone?

De meeste informatie over het gebruik van bivakzones bij Natuur en Bos vind je op https://www.natuurenbos.be/kamperen en https://www.natuurenbos.be/wat-paalkamperen-de-spelregels. Meer gedetailleerde informatie over paalkamperen in België in het algemeen vind je op: https://www.bivakzone.be. Als je vraag dan nog onbeantwoord blijft of je wil commentaar kwijt over je bezoek aan een bivakzone van Natuur en Bos, kun je ze stellen via bivakzones.anb@vlaanderen.be .

Waarom is er geen waterpomp op elke bivakzone?

Het is niet mogelijk om op elke site een waterpomp te voorzien om meerdere redenen. De meest voor de hand liggende is de afwezigheid van een behoorlijke grondwatertafel op geringe diepte. Een andere reden kan zijn dat de beheerder de installatie van een robuuste pomp als een te hoge kost beschouwt voor een bepaalde bivakzone. Ten slotte zijn eenvoudige pompen niet vorstbestendig en worden ze dus verwijderd bij de aanvang van het winterseizoen.

Waarom kan of mag je niet met de wagen rijden tot aan een bivakzone?

Een bivakzone staat helemaal in het teken van een rustige en eenvoudige overnachting op een mooi plekje in de natuur. Het rijden met de wagen tot vlak bij de site is niet verenigbaar met de geest van het idee van de bivakzone. Het aanslepen van allerlei uitrusting of verbruikswaren strookt evenmin met het concept. Elke site is bereikbaar met een rugzak of trekkersfiets. Een bivakzone is trouwens geen plaats voor uitgebreide picknicks of feestjes in een groene omgeving.

Mag je alcohol nuttigen op een bivakzone?

In de meeste toegankelijkheidsreglementen voor bivakzones is een verbod op het nuttigen van alcohol en drugs opgenomen. Bivakzones gaan uit van een rustige overnachting zonder verstoring van de andere bezoekers of de natuurlijke omgeving. Het houden van feestjes met veel drank (of drugs) wordt beschouwd als overlast en zal leiden tot verwijdering uit de bivakzone en een fikse boete.

Mag ik hout sprokkelen voor het kampvuur?

Als er een vuurkorf is voorzien op de bivakzone, zal de beheerder doorgaans ter plaatse ook droog brandhout voorzien.  Als er een (niet afgesloten) vuurkorf is en er is geen brandhout aanwezig, dan mag je hout gaan sprokkelen in de omgeving. Het is echter verboden om hout te roven van brandhoutstapels of hout te kappen in het bos. 

Mag ik barbecueën op een bivakzone?

Op een bivakzone mag je je eten bereiden op een klein kookvuurtje. Doe dat altijd op een veilige manier en op een zanderige plek zo dicht mogelijk bij de kampvuurplaats als die er is. Ook bakken op een klein (opvouwbaar of draagbaar) barbecuetoestel kan dus. Voer wel de volledig gedoofde resten van je vuur veilig af. As van een barbecue wordt beschouwd als afval en sluikstorten leidt tot een fikse boete.

Hoe groot mag mijn tent zijn op een bivakzone?

Bivakzones bieden plaats aan kleinschalige en eenvoudige overnachtingen. Een tweepersoonstentje is de standaard voor dergelijke omstandigheden.

Voor hoeveel mensen kun je een plaats reserveren op een bivakzone?

Op zowat elke bivakzone van Natuur en Bos zijn er drie aparte plekken te reserveren. Ter plaatse zijn ze met nummers aangeduid. Eén plek is voorzien voor maximaal twee jongeren of twee volwassenen vergezeld van twee kinderen. Ben je met drie (of meer volwassenen)? Reserveer dan meerdere plekken. Ben je met twee volwassenen en drie (of meer) kinderen? Reserveer dan meerdere plekken.